wallaba

Apa, apazeiro, espadeira, copaibarana (Brazilië), bioudou, bois sabre, wapa, wapa huileux (Frans Guyana), soft walaba, ituri walaba, yoboko (Guyana), wallaba, bijlhout, pallewie, biri-hoedoe (Suriname), ilapa, uapa, palo manchete (Venezuela).

Eperua falcata Aublet, E. jenmanii Oliver, E. spec. div..

Leguminosae (Caesalpiniaceae).

Suriname, Guyana, Frans Guyana, Brazilië en Venezuela.

Hoogte gemiddeld 25(-30) m. De diameter is 0,4-0,6(-0,9) m, boven de lage wortelaanloop. De 12-18(-20) m lange takvrije stammen zijn recht en cilindrisch. De grootste exemplaren hebben vaak een hol hart. Door de interne spanningen in de stam en de geringe splijtsterkte van walabahout, splijt de stam vaak open tijdens het vellen.

Rondhout en gekantrecht hout. Het rondhout wordt als beslagen paalhout geïmporteerd in lengten tot 14 m, diameter 20-35 cm.

Het kernhout is in verse toestand bruinrood, nadonkerend tot donker roodbruin met karakteristieke kleverige olieachtige strepen. Het 30-40 mm brede spint is vuilwit tot licht geelbruin en duidelijk van het kernhout te onderscheiden. Het uiterlijk van walaba wordt sterk beïnvloed door het hoge gehalte aan kleur- en looistoffen (tot circa 30% van het drooggewicht). Uitscheidingen hiervan veroorzaken donkere strepen en vlekken op het langsvlak en doen het hout vettig of kleverig aanvoelen, het oppervlak wordt daardoor snel vuil. Op het kopse vlak van een doorgezaagde paal ziet men deze stof als donkere concentrische ringen. In Guyana komen leidingmasten voor zonder enige aantasting, die al meer dan 30 jaar dienst doen, en dat betekent wel iets in tropische omstandigheden.

loofhout

Recht.

Matig grof.

(800-)890- 900-910(-1050) kg/m3 bij 12% vochtgehalte, vers 1050-1200 kg/m3.

Middelmatig.

Zeer langzaam. De neiging tot scheuren en vervormingen is aanwezig. De huidige toepassingen zijn echter zodanig dat drogen niet nodig is.

Goed. Echter bij zagen kunnen gomachtige substanties aan de zaag blijven kleven. Bij het opzagen van de stam is dit tegen te gaan door grotere tandholten te kiezen en het zaagblad tijdens het zagen vochtig te houden met water of petroleum. Uit bewerkte oppervlakken zal nog geruime tijd gom uittreden.

Goed.

Matig.

Goed, na verwijdering van de eventueel aanwezige gommen van het oppervlak.

Schimmels 1.
Termieten M-D, afhankelijk van de soort.
Drooghoutboorders D.

Kernhout 4.
Spint 3.

Voornamelijk toegepast als rondhout voor steiger- en meerpaalconstructies van niet te grote afmetingen, bijvoorbeeld voor jachthavens. Voor walbeschoeiingen en voor liggers en ondersteuningen van niet te grote bruggen is het eveneens geschikt. In de Waal werd walaba met succes toegepast voor radarbebakeningspalen. In de landen van herkomst wordt walaba ook gebruikt voor leidingmasten, bedrijfsvloeren, timmerwerk, meubelen en vanwege de goede splijtbaarheid en duurzaamheid voor dakbedekking (shingles) en gespleten afrasteringspalen.