Algemeen

Houtsoort: Satijnnoten

Andere namen

Amberhout (Nederland), sweet gum, starleaf gum (Verenigde Staten), red gum (hoofdzakelijk kernhout) (Verenigde Staten), satin walnut (Groot-Brittannië), noyer satiné (Frankrijk), sap gum (hoofdzakelijk spint) (Verenigde Staten), hazel pine (Groot-Brittannië).

Botanische naam

Liquidambar styraciflua L.

Familie

Hamamelidaceae.

Groeigebied

Nicaragua tot het zuidoosten van Noord-Amerika.

Boombeschrijving

De boom die in zijn groeigebied in Verenigde Staten één van de meest voorkomende bomen is, en in ons land in parken kan worden aangetroffen, heeft een hoogte van 28-33(-50) m, met soms grote wortelaanlopen. De rechte takvrije stam is gemiddeld 17 m lang en heeft een diameter van 0,6-1,0(-1,8) m.

Aanvoer

Gekantrecht hout. De import van satijnnoten is gering.

Houtbeschrijving

Satijnnoten is in Nederland vooral bekend uit de tijd dat het driehoek- en steeksnijwerk tot de huisvlijt behoorde, in de jaren twintig en dertig. Het kernhout (red gum) komt alleen in heel oude bomen voor en is in zeer beperkte mate verkrijgbaar. Het kernhout heeft een zijdeachtige glans en heeft een bruine tot roodbruine kleur en lijkt enigszins op noten, hoewel de bij noten zo gewaardeerde tekening meestal afwezig is en satijnnoten met het echte noten geen botanische verwantschap heeft. Het zeer brede geelwitte tot lichtroze spint (sap gum) dat voornamelijk op de markt wordt gebracht, kan gemakkelijk door blauwschimmel worden aangetast.

Houtsoort

loofhout

Draad

Kruisdraad.

Nerf

Fijn.

Volumieke massa

(490-)560 (-620) kg/m3 bij 12% vochtgehalte.

Werken

Niet bekend.

Drogen

Langzaam. Satijnnoten heeft, wanneer niet goed gedroogd, een sterke neiging tot kromtrekken. Goed stapelen en zorgvuldig kunstmatig drogen, kunnen dit grotendeels voorkomen.

Bewerkbaarheid

Goed. Snijden en steken gaat in verband met de fijne structuur zeer gemakkelijk en zonder splinteren. Het geschaafde oppervlak heeft een matte glans en laat zich zeer fraai polijsten.

Spijkeren en schroevenGoed.
Lijmen

Goed.

Buigen

Goed.

Oppervlakafwerking

Goed. Het hout laat zich zeer goed afwerken en kleuren.

Duurzaamheid

Schimmels 5.

Impregneerbaarheid

Kernhout 3.

Bijzonderheden

Liquidambar-balsem, styrax of aceite de liquidambar genaamd, wordt op commerciële basis getapt. Deze balsem met een sterke, aromatische geur en smaak wordt reeds zeer lang gebruikt als geneesmiddel tegen maag- en darmkwalen. De balsem wordt nu nog gebruikt in de cosmetische en farmaceutische industrie, in de tabaksindustrie en voor de fabricage van lijmen en kauwgom.

Toepassingen

Voornamelijk voor beeldhouw- en snijwerk, draaiwerk, tekenborden, knoppen en grepen. In Verenigde Staten wordt red gumfineer gebruikt voor meubelen en massief voor binnenbetimmeringen, muziekinstrumenten (vanwege het feit dat het goed klankhout is). Sap gum voor lijstwerk, speelgoed, meubelen, verpakkingsmateriaal en pallets.