Houtsoort: Sapupira / Angelim pedra
| Voorbeeld |  |
| Atibt | angelim / sapupira amarela |
| Andere namen | Angelin, angelim, sapupira amarela, sapupira amarella, angelim do para, angelim da mata, angelim pedra, angelim da terra, caramate, murarena (Brazilië), Saint Martin gris (Frans Guyana), makkakabbes (Suriname). |
| Botanische naam | Hymenolobium excelsum Ducke, H. petraeum Ducke, H. spec. div. |
| Familie | Leguminosae (Mimosaceae). |
| Groeigebied | Brazilië, Suriname, Guyana, Frans Guyana. |
| Boombeschrijving | Hoogte tot 45 m, diameter gemiddeld 0,9 m, maximaal 3,0 m. De takvrije stam met een wortelaanloop van maximaal 1,8 m hoog is 15-20 m lang, maximaal 24 m. |
| Aanvoer | Gekantrecht hout. |
| Houtbeschrijving | Kleur kernhout geel-oranjebruin tot donkerbruin dat aan het licht blootgesteld lichtbruin wordt. Het kernhout tekent zich scherp af tegen het 30-100 mm brede geelachtig witte tot grijze spint. Het kleurverschil tussen het lichtgekleurde parenchymweefsel en het donkere vezelweefsel is opvallend en geeft sapupira een zeer herkenbaar uiterlijk. Kenmerkend voor sapupira zijn de licht- tot donkerbruine gom/ wasvlekken die in het hout voorkomen en die voor sommige toepassingen decoratief kunnen zijn. De typische geur aan het verse hout verdwijnt na enige weken. |
| Houtsoort | loofhout |
| Draad | Recht. Kruisdraad en golvende draad zijn vaak aanwezig. |
| Nerf | Grof. |
| Volumieke massa | (680-)750 (-1000) kg/m3 bij 12% vochtgehalte, vers 950-1200 kg/m3. |
| Werken | Niet bekend. |
| Drogen | Vrij langzaam, met weinig vervorming. Bij te snel of onzorgvuldig drogen bestaat kans op vervorming en haarscheurtjes. |
| Bewerkbaarheid | Goed. Bewerken met handgereedschap is soms moeilijk door de afwisselende harde en zachte weefsels. Machinaal bewerken gaat goed, maar gehard stalen snijgereedschap en een correcte snij- en spaanhoek zijn noodzakelijk voor een goede standtijd van het snijgereedschap en een goed resultaat. In de praktijk komen na het schaven nog wel eens inspringsels voor. |
| Spijkeren en schroeven | Matig. Voorboren wordt aanbevolen. |
| Lijmen | Goed. |
| Buigen | Niet bekend. |
| Oppervlakafwerking | Goed, met een oplosmiddelhoudende verf. Matig met de huidige generatie watergedragen systemen. Voor glad werk is een vulmiddel noodzakelijk. Bij watergedragen verven is enige bruine uitloging van inhoudsstoffen mogelijk. Afgewerkt kan het op de plaatsen van de donkere vlekken lijken alsof het hout plaatselijk is \geplamuurd\. Bij verven met een voldoende hoog vaste stofgehalte kunnen deze gladde plekken worden vermeden. |
| Duurzaamheid | Schimmels 2. |
| Impregneerbaarheid | Kernhout zeer moeilijk. |
| Toepassingen | Bouwhout zowel voor binnen- als buitenwerk kozijnen (ook gevingerlast), ramen, deuren, binnen- en buitenbetimmeringen, zware constructies, bruggen, waterdorpels, carrosseriebouw, scheepsbouw, sapupira met een fraaie tekening is geschikt voor meubelen, vloeren, parket, trappen, draaiwerk, wandelstokken, handvatten enz. |
| Kwaliteitseisen | Sapupira is genoemd in de KVT\'95, Kwaliteit van houten gevelelementen. Dit betekent dat met sapupira kozijnen met KOMO-productcertificaat kunnen worden vervaardigd. |
