Houtsoort: Populieren
Voorbeeld | |
Andere namen | Pappel (Duitsland), peuplier (Frankrijk), poplar (Groot-Brittannië)wit populieren1. witte abeel2. esp, ratelpopulier, trilpopulier3. aspen4. grauwe abeel5. algranzwart populieren6. (eastern) cottonwood7. inheemse zwarte populieren8. Euramerikaanse populierenbalsempopulieren9. black cottonwood10. balsam poplar, tacamahac poplarzwart balsempopulieren11. hybriden tussen zwarte en balsempopulieren. |
Botanische naam | 1. Populus alba L.2. Populus tremula L.3. Populus tremuloides Michx., P. grandidentata Michx.4. Populus canescens (Ait.) SM., P. spec. div..5. Populus alba x grandidentata, Populus alba x tremula, Populus tremula x alba6. Populus deltoides Marsh.7. Populus nigra L.8. Populus euramericana Dode Guinier. Dit is een hybride tussen Populus deltoides en Populus nigra.9. Populus trichocarpa T. et G. ex Hook.10. Populus balsamifera L., P. laurifolia Ledeb., P. maximowiczii Henry.11. hybride tussen zwarte en balsempopulieren. |
Familie | Salicaceae. |
Groeigebied | 1. en 2., Europa, Nabije Oosten3. Noord-Amerika4. Europa5. Europa, Noord-Amerika6. Noord-Amerika, Zuid-Afrika, Australië7. Europa8. Europa, Japan, Nieuw-Zeeland, Zuid-Amerika9. Europa, Noord-Amerika10a. Noord-Amerika, Oost-Azië, Japan. |
Boombeschrijving | Hoogte afhankelijk van soort en hybride 18-35 m, stamdiameter 0,9-1,2 m. Bosbouwkundig gezien is de populier een zeer aantrekkelijk cultuurgewas dat goed tegen wind bestand is. Populieren zijn zeer snelle groeiers en zijn, afhankelijk van het gebruiksdoel, na 15-25 jaar reeds kaprijp. Ze hebben dan een hoogte bereikt van 15-25 m en een diameter van 0,2-0,5 m. Populierenhout wordt zelden als een specifieke botanische soort of als handelssoort aangeboden. De houtbeschrijving geeft dan ook de algemene eigenschappen van populierenhout. De kwaliteit, de structuur en de natuurlijke onvolkomenheden vertonen grote verschillen binnen de groepen en hybriden en zijn geheel afhankelijk van de groeiomstandigheden. |
Aanvoer | Vezelhout, zaaghout, fineer en plaatmateriaal. |
Houtbeschrijving | De kleur varieert van wit, geelwit, grijsachtig, bleekbruin tot roodachtig met vaak een zijdeachtige glans. De wit-populierengroep heeft opvallend roodbruin kernhout. Vrijwel zwart kernhout kan worden aangetroffen in bomen die op slecht ontwaterde gronden zijn gegroeid. Op het langsvlak is een vage tekening te zien, veroorzaakt door de wat donkerder gekleurde groeiringgrenzen. Spint is gewoonlijk niet te onderscheiden van kernhout. Wit populieren vormt daar in het algemeen een uitzondering op. |
Houtsoort | loofhout |
Draad | Recht. |
Nerf | Fijn en gelijkmatig. |
Volumieke massa | (380-)420- 440-480(-530) kg/m3 bij 12% vochtgehalte, vers 880 kg/m3. |
Werken | Middelmatig. |
Drogen | Matig snel. Na droging kan ongelijkmatige vochtverdeling (waternesten) voorkomen. Om verkleuringen te voorkomen, moet met droge stapellatten worden gewerkt. Bij drogen wordt aanbevolen de stapels aan de bovenzijde te verzwaren om vervorming zoveel mogelijk tegen te gaan. Door aanwezigheid van trekhout is de kans op krom- en scheluwtrekken groot. Bij versneld drogen kan de kans op schade door collaps, krom- en scheluwtrekken worden beperkt door populieren vooraf aan de lucht te laten drogen. |
Bewerkbaarheid | In populierenhout komt veel trekhout (reactiehout) voor. Op het langsvlak van bewerkt hout veroorzaakt dit natuurlijke gebrek veel ruwe, harige of wollige plekken in het verder gladde oppervlak. Losgerukte vezels kunnen een cirkelzaag vast laten lopen. Stammen met een excentrisch hart, waar in het ene gedeelte veel trekhout aanwezig is (kops beoordeeld), zijn daarom als zaaghout minder ge schikt. Populieren is matig sterk, zacht en voor zijn gewicht taai. Populieren laat zich goed zagen en schaven met een tot 20° gereduceerde snijhoek. De soms talrijke kwasten kunnen problemen opleveren. |
Spijkeren en schroeven | Goed. |
Lijmen | Goed. Resorcinolformaldehydelijm voldoet beter dan ureumformaldehydelijm. |
Buigen | Zeer slecht. |
Oppervlakafwerking | Goed. Beits kan soms vlekkerig worden. |
Duurzaamheid | Schimmels 5.Anobium G.Hesperophanes G.Termieten G.Nat, pasgeveld hout is zeer gevoelig voor aantasting door blauwschimmel en houtrotveroorzakende schimmels. Bij langdurige opslag van stamhout in de buitenlucht is het raadzaam het hout te ontschorsen en te behandelen met een schimmelwerend middel. |
Impregneerbaarheid | Kernhout 3v. Goed tot zeer moeilijk, afhankelijk van de soort. Populus tremuloides Michx. zeer moeilijk. Populus canescens (Ait.) SM. en Populus nigra L. moeilijk.Spint 1v. |
Bijzonderheden | Een goede afzuiging van zaagsel en schuurstof is noodzakelijk, vanwege gevaar voor huidaandoeningen bij daarvoor gevoelige personen. |
Toepassingen | Schilfineer voor de fabricage van triplex en multiplex, lucifers, vlechtwerk en voedingsverpakkingsmateriaal (kaasdoosjes, fruitkistjes enz.). Massief voor klompen, zaaghout, kisthout, pallets, keukengereedschap, speelgoed, blind timmerwerk, meubelen (Zuid-Europa), rompen voor zitmeubelen, draaiwerk, stoppen, vaten en houtwol. In de papierindustrie en golfkartonfabricage wordt veel (trekhoutvrij) populieren gebruikt. Cellulose van populieren wordt als bijmenging bij naaldhoutcellulose gebruikt in bepaalde papiersoorten, bijvoorbeeld schrijfpapier en houtvrij drukpapier (fotokopieerpapier). Verder wordt populieren op grote schaal gebruikt voor de fabricage van board, spaanplaat (hiervoor zijn alle houtdelen van de boom bruikbaar) en houtwolcementplaten. |