Algemeen

Houtsoort: Palissander

Voorbeeld
Atibt

palissandre

Andere namen

Groeigebied BraziliëJacaranda, soborana, kingwood, violetta, violetwood, Bahia rozenhout, bois de rose, Brazilian tulipwood, Rio palissander (Nederland), Rio rosewood, cabiuna, caviuna, we-we (Brazilië), palissandre Brésil (Frankrijk), Brazilian rosewood, jacaranda pardo (Groot-Brittannië, Noord-Amerika), Jacaranda, Santos palissander, caviuna, jacaranda, (Brazilië, Bolivia), cerrado palissander, jacaranda paulista, jacaranda pardo, tipa (Brazilië, Bolivia).Groeigebied Midden-AmerikaGuatemala palissander, (Guatemala, Honduras), Honduras palissander, Honduras rosewood (Honduras).Groeigebied AziëIndisch palissander, Java palissander, sonokling, Indian blackwood, (East) Indian rosewood (Java, Indonesië, India en Zuid- Oost-Azië), sissoo, shisham (India, Nepal), trackwood, kranhung, (Cambodja, Laos, Vietnam).Groeigebied AfrikaVoamboana, palissandre brun, majunga palissander, Madagascar palissander, manary, morandave (Malagasië).

Botanische naam

Groeigebied BraziliëDalbergia spruceana Benth., jacaranda, soborana,Dalbergia cearensis Ducke, Kingwood, violetta, violetwood.Dalbergia frutescens Britt. var. tomentosa Standl., Bahia rozenhout, bois de rose, Brazilian tulipwood. (Zie de beschrijving van Bahia rozenhout elders in dit boek).Dalbergia nigra (Vell. Conc.) Benth., Rio palissander (Nederland), Rio rosewood, cabiuna, caviuna, we-we (Brazilië), palissandre Brésil (Frankrijk), Brazilian rosewood, jacaranda pardo (Groot-Brittannië, Noord-Amerika), Jacaranda.Niet tot de Dalbergia\'s behorend maar wel als zodanig aangeboden: Machaerium scleroxylon Tul., Santos palissander, caviuna, jacaranda (Brazilië, Bolivia).Machaerium villosum Vog., cerrado palissander, jacaranda paulista, jacaranda pardo, tipa (Brazilië, Bolivia).Groeigebied Midden-AmerikaDalbergia tucurensis Donn. Smith (= Dalbergia cubilquitzensis Pitt.), Guatemala palissander (Guatemala, Honduras).Dalbergia stevensonii Standl., Honduras palissander, Honduras rosewood (Honduras).Groeigebied AziëDalbergia latifolia Roxb., Dalbergia spec. div., Indisch palissander, Java palissander, sonokling, Indian blackwood, (East)Indian rosewood (Java, Indonesië, India en Zuid- Oost-Azië.Dalbergia sissoo Roxb., sissoo, shisham (India, Nepal).Dalbergia cochinchinensis Pierre, trackwood, kranhung (Cambodja, Laos, Vietnam).Groeigebied AfrikaDalbergia baroni Baker, voamboana, palissandre brun (Malagasië).Dalbergia greveana Baill., D. ikopensis Jumelle, majunga palissander, Madagascar palissander, manary, morandave (Malagasië).

FamilieLeguminosae (Papilionaceae).
Groeigebied

Tropisch Zuid- en Midden-Amerika, Zuid- en Zuidoost-Azië en Malagasië.

Boombeschrijving

Afhankelijk van soort en herkomst overwegend kleine, alleenstaande bomen. Vaak met gegroefde stammen met takvrije stammen van 2,5-7 m en 0,20-0,6 m diameter. Zware stammen vaak met rot hart en hartscheuren.

Aanvoer

Snijfineren en halffabrikaten. Door exportverboden zeer weinig zaag- en fineerhout.

Houtbeschrijving

Kernhout van geelbruin tot roodachtig paars soms bijna zwart gekleurd, vaak zeer wisselend binnen een soort en zelfs in één stam. Alle palissander/jacarandasoorten zijn onregelmatig getekend door de aanwezigheid van donkerbruine, paars tot zwarte vaak golvende groeizones, die op het langsvlak opvallende vlammen en strepen laten zien. Bij sommige soorten kunnen door langdurige blootstelling aan licht de kleuren sterk verbleken. Het spint is 20-50 mm breed. Veel palissandersoorten bezitten zowel vers als gedroogd een karakteristieke rozengeur en een kenmerkende smaak, wat tot de Engelse benaming \rosewood\ (rozenhout) heeft geleid.

Houtsoort

loofhout

Draad

Recht, soms golvend.

Nerf

Fijn tot matig grof.

Volumieke massa

(750-)800- 900(-1200 kg/m3 bij 12% vochtgehalte, vers 950-1300 kg/m3.

Werken

Gering tot middelmatig.

Drogen

Zeer langzaam om haarscheurtjes, scheuren of vervorming te voorkomen.

Bewerkbaarheid

Overeenkomstig de hoge volumieke massa\'s zijn de palissandersoorten vrij moeilijk met de hand te bewerken. Machinaal kunnen deze stugge houtsoorten goed worden bewerkt, maar hebben op het gereedschap een goed merkbare afstompende werking. Soms zijn deze houtsoorten wat olie-achtig, wat lijmen en oppervlakafwerking nadelig kan beïnvloeden. Ze kunnen in het algemeen goed tot zowel gesneden als geschild fineer worden verwerkt. Palissandersoorten bevatten inhoudsstoffen, waardoor het inademen van het stof tijdens het bewerken de gezondheid kan schaden. Een goede afzuiging is dan ook zeer gewenst.

Spijkeren en schroevenVoorboren noodzakelijk.
Lijmen

Goed, maar sterk afhankelijk van aanwezige inhoudsstoffen.

Buigen

Afhankelijk van de soort goed, mits rechtdradig foutvrij hout wordt gebruikt.

Oppervlakafwerking

In verband met de aanwezige inhoudsstoffen wordt een isolerende grondlaag aanbevolen, anders is vertraagde droging mogelijk bij middelen op basis van olie en polyester. Voor het aanbrengen van nieuwe oppervlakafwerkingen wordt het maken van proefstukken aanbevolen, die daarna met verschillende belichtingen langdurig geobserveerd moeten worden om problemen te voorkomen.

Duurzaamheid

Schimmels 1.

Impregneerbaarheid

Kernhout 4.

Bijzonderheden

Door de fraaie kleuren, bijzondere tekening en hoge prijs zullen palissandersoorten in het algemeen voor fraaie luxe-toepassingen worden gebruikt. De Zuid-Amerikaanse Machaeriumsoorten lijken uiterlijk op palissander en worden hiervoor als vervanger gebruikt. Echter, het stof dat bij bewerken van Machaerium ontstaat, heeft zeer huidirriterende eigenschappen.Rio palissander Dalbergia nigra (Vell. Conc.) Benth. staat op de lijst van zeldzame of met uitsterven bedreigde planten van CITES Appendix I.

Toepassingen

Fineer, meubelindustrie (massief en fineer), betimmeringen, muziekinstrumenten (xylofoons, blaasinstrumenten), draaiwerk, knoppen, mesheften, inlegwerk, borstelruggen, wandelstokken, beeldhouw- en snijwerk, luxe kistjes enz.