Algemeen

Houtsoort: Framiré

Voorbeeld
Atibtframiré
Andere namen

Bassi, baji (Sierra Leone en Liberia), framiré, bona onidjo, agui (Ivoorkust), idigbo, emeri, emri (Ghana), idigbo, black afara, kokanga (Nigeria), lidia (Kameroen).

Botanische naam

Terminalia ivorensis A. Chev.

Familie

Combretaceae.

Groeigebied

Tropisch West-Afrika.

Boombeschrijving

Hoogte 30-40 m, maximaal 50 m, met een diameter die, naar gelang de ouderdom en de hoogte van de boom, varieert van 0,6-1,0 m, maximaal 1,5 m. De takvrije stam is recht en cilindrisch en 20-25 m lang. Aan de onderzijde bevinden zich vrij hoog oplopende wortelaanzetten die gleuven in de stam veroorzaken. De schors is zeer donker van kleur (vandaar de Engelse naam black afara). Bij zeer oude zware stammen is een voos hart geen uitzondering.

Aanvoer

Gekantrecht hout.

Houtbeschrijving

Framiré is nauw verwant aan limba. Het hout heeft een gele tot licht geelbruine kleur. Soms heeft de kern een wat donkerder tint. Nu en dan komt een bruine streeptekening voor. Tussen kernhout en spint, dat 25-50 mm breed is, bestaat gewoonlijk geen of weinig kleurverschil. Het hout bevat een gele kleurstof die, als het hout nat is, kan afgeven op stoffen die ermee in aanraking komen. Het vrij grote kleurverschil en de nogal eens voorkomende wormgaten worden als een nadeel ervaren.

Houtsoort

loofhout

Draad

Recht, soms golvende draad of kruisdraad.

Nerf

Matig grof.

Volumieke massa

(375-)450- 550-650(-735) kg/m3 bij 12% vochtgehalte, vers 750-850 kg/ m3.

Werken

Middelmatig.

Drogen

Snel, met weinig vervorming of scheuren.

Bewerkbaarheid

Goed. In verband met de voorkomende kruisdraad is het raadzaam de bewerkingshoek van het snijgereedschap kleiner te maken.

Spijkeren en schroevenGoed, maar met neiging tot splijten. In contact met ijzer verkleurt nat framiré en kan het corrosie van metalen veroorzaken (het bevat looizuur).
Lijmen

Goed. Caseïnehoudende lijmen geven vlekken op het hout.

Buigen

Zeer slecht.

Oppervlakafwerking

Goed, met een oplosmiddelhoudende verf. Bij watergedragen systemen kunnen gele inhoudsstoffen uitlogen en kan blaarvorming optreden.

Duurzaamheid

Schimmels 2-3.Termieten G.

Impregneerbaarheid

Kernhout 4.Spint 2.

Toepassingen

Framiré wordt in Nederland weinig toegepast, zodat er niet veel ervaringen bekend zijn. In België en Duitsland wordt framiré toegepast voor ramen en kozijnen. Volgens Engelse en Franse literatuur is het hout uitstekend geschikt voor bootbouw, meubelen, timmerwerk (zowel binnen als buiten), lijstwerk, betimmeringen enz. Het hout kan goed tot snij- en schilfineer worden verwerkt.